Stampersgat, 16 april 2022

Beren, schubdieren, luipaardkatten: het is schrikbarend eenvoudig om enkele van de meest bedreigde diersoorten ter wereld te kopen op 's werelds grootste social media platform.
 
Onlangs deed VICE onderzoek naar de onlinehandel in dieren via Facebook. VICE heeft ervoor gekozen om geen van de verkopers of groepen te noemen die in dit verhaal worden genoemd. Er werd geen geld uitgewisseld of transacties overeengekomen.
 
Het moeilijkste deel van het kopen van een tijger zou zijn geweest om naar de ophaalplek te gaan. De handelaar zei dat hij alleen zou leveren aan Yangon, de grootste stad en belangrijkste haven van Myanmar, maar als iemand hem daar zou kunnen ontmoeten, zou hij ze één van 's werelds grootste katten verkopen voor het equivalent van $ 29.000,-.
 
Het kostte slechts enkele berichten en minder dan 24 uur om de deal te sluiten. Dankzij Facebook is het ongeveer net zo gemakkelijk om iemand te vinden die een bedreigde junglekat verkoopt als om een ​​tamme korthaar te adopteren.
 
Andere exemplaren, waaronder enkele van 's werelds meest bedreigde soorten, zijn nog gemakkelijker verkrijgbaar. Binnen drie dagen was VICE met alleen openbare Facebook-groepen en Messenger in staat om de aankoop van een Aziatische zwarte beer ($1.000,-), twee welpen van luipaardkatten ($280,- voor beide), een wolf ($ 67,-) en een langzame lori ($ 45,-) - een soort kwetsbare primaat die vaak illegaal wordt verhandeld als een exotisch huisdier of voor traditionele medicijnen.
 
Zowel de beer als de wolf konden volgens hun respectievelijke dealers worden opgehaald in Myawaddy, een klein grensstadje en handelspunt tussen Myanmar en Thailand. De luipaardwelp handelaar beloofde ondertussen internationale levering - zolang de koper bereid was de volledige vracht te betalen.
 
Nu de militaire staatsgreep van Myanmar 18 maanden geleden een nieuw tijdperk van politieke onrust en economische ineenstorting inluidde, is de illegale handel in wilde dieren en hun lichaamsdelen geëxplodeerd op de sociale media van het land. Uit een rapport dat vorige week door het Wereld Natuur Fonds (WWF) werd uitgebracht, bleek dat in 2021 het aantal dieren in het wild te koop op Facebook met 74 procent toenam, terwijl het aantal geïdentificeerde handelaren dat ze verkocht met 69 procent toenam. Het aanbod van wilde diersoorten nam met een vijfde toe, waarvan bijna een derde wereldwijd met uitsterven werd bedreigd, waaronder olifanten, beren, gibbons, neushoornvogels en ernstig bedreigde schubdieren, 's werelds meest verhandelde zoogdier.
 
De inspanningen van VICE toonden aan hoe snel en gemakkelijk iemand sommige van deze exemplaren kan kopen - levend of dood - en de manieren waarop 's werelds grootste sociale-mediaplatform de handel in en het afslachten van ernstig bedreigde diersoorten faciliteert. Ondanks internationale beperkingen en Facebook's eigen belofte om de online handel in wilde dieren en planten aan te pakken, worden veel van deze dieren schaamteloos geadverteerd, gevraagd, gekocht en verkocht in een aantal schijnbaar niet-gereguleerde groepen op het sociale-mediaplatform, duidelijk zichtbaar en gemakkelijk toegankelijk voor zijn 2,9 miljard wereldwijde gebruikers.
 
In tegenstelling tot wat velen denken, is het darknet niet de beste plek om naartoe te gaan als je op zoek bent naar een wild dier. Hoewel wapens, drugs, valse paspoorten en privégegevens allemaal een eerlijk spel zijn op deze illegale markten, trekken moderators en gebruikers vaak een ethische lijn in het zand als het gaat om de handel in dieren in het wild.
 
In 2016 vergeleek een team van onderzoekers van de Universiteit van Kent de relatieve schaarste van handelaren in wilde dieren op het darkweb met hun schijnbare overvloed op het clearweb. Ze ontdekten dat de illegale handel in dieren zich niet in de schaduwrijke hoeken van het internet hoeft te verschuilen, aangezien mensen gemakkelijk de zeldzame soort die ze willen op de open markt kunnen vinden.
 
Zes jaar later blijven de meeste darknet-marktplaatsen de handel in illegale dieren in het wild veroordelen, terwijl platforms zoals Facebook cyberbazaars hosten waar gebruikers enkele van 's werelds meest taboe-dierproducten kunnen verkopen en kopen.
 
Met slechts een paar klikken kunnen meerdere mensen die foto's uploaden van schubdieren, zoutwaterkrokodillen, weekschildpadden en neushoornvogels die te koop zijn, gemakkelijk worden gevonden. Anderen plaatsten foto's van onbewerkt ivoor en luipaardvellen, terwijl sommigen openlijk om exotische dieren vroegen, zoals apen, vliegende eekhoorns en junglekatten, en vroegen mensen hen te bellen als ze de goederen hadden.

VICE was gedurende hun onderzoek alleen maar aan het window shoppen en aan het kijken hoe ver het gesprek kon gaan. Maar als iemand toch door wilde gaan met de aankoop van een exotisch dier, lijken de laatste stappen in veel gevallen zo simpel als click and collect. Een leverancier met wie VICE sprak, vroeg om betaling via Wave Money, een Birmese app voor mobiele portemonnees, voordat hij de levering regelde, en WWF-onderzoekers merkten op dat "betalingen grotendeels werden gedaan via mobiel bankieren en mobiele gelddiensten."
 
"De illegale handel in wilde dieren in Myanmar op Facebook blijft in een alarmerend tempo groeien", concludeerden ze, en benadrukten niet alleen de bedreiging die dit vormt voor "een van 's werelds grootste opslagplaatsen van biodiversiteit", maar ook de bioveiligheid van de wereldwijde gemeenschap.

Bepaalde soorten die momenteel op Facebook worden verhandeld, zoals schubdieren en civetkatten, zijn in verband gebracht met de verspreiding van zoönotische ziekten zoals SARS en COVID-19. Al sinds april 2020 hebben meerdere onderzoeken gesuggereerd dat schubdieren de ontbrekende schakel kunnen zijn van de overdracht van COVID tussen vleermuizen en mensen, net zoals gemaskerde palmcivetkatten dat deden voor SARS in de vroege jaren 2000. Beide soorten waren te vinden in de Facebook-groepen die VICE bezocht.
 
"Met Azië's staat van dienst als broedplaats voor veel recente zoönotische ziekten, is deze sterke toename van de online handel in wilde dieren in Myanmar buitengewoon zorgwekkend", zei Shaun Martin, WWF-Asia Pacific's Regional Illegal Wildlife Trade Cybercrime Project Lead, in een verklaring. Misschien nog zorgwekkender is echter de existentiële bedreiging die deze groeiende industrie vormt voor de dieren zelf. En als de huidige trend aanhoudt zonder noemenswaardige verstoring, zullen er dieren worden gestroopt tot op het punt van uitsterven.
 
Facebook's moederbedrijf Meta, heeft publiekelijk zijn missie verklaard om de illegale handel in wilde dieren op zijn platform uit te roeien. In 2018 trad de techgigant toe tot de Coalition to End Wildlife Trafficking Online (CEWTO), wiens doel het destijds was om de handel in wilde dieren en planten tegen 2020 met 80 procent te verminderen. Uit een in oktober 2020 uitgebracht rapport uitgebracht door de non-profit Alliance to Counter Crime Online (ACCO) bleek echter dat het aantal Facebook-pagina's en -groepen gewijd aan de handel in bedreigde diersoorten en hun onderdelen in die tijd was gegroeid.
 
Twee maanden nadat het ACCO-rapport was uitgebracht, lanceerde Facebook een pop-up die gebruikers waarschuwde wanneer bepaalde zoekwoorden werden ingevoerd. Typ "Koop een tijger" in de zoekbalk van Facebook in het Engels en je krijgt een bericht te zien waarin staat: "Dierenmishandeling en de verkoop van bedreigde dieren of hun lichaamsdelen is niet toegestaan ​​op Facebook." Typ echter hetzelfde in het Birmaans en je wordt doorgestuurd naar een lijst met lokale handelsgroepen. Zoals ACCO-onderzoekers opmerkten, lijkt moderatie voornamelijk gericht op Engelstalige inhoud.
 
Nog verontrustender was de ontdekking van ACCO dat Facebook er niet alleen niet in slaagde om handelsgroepen in het wild te onderdrukken, maar ze ook actief promootte. "Facebook-algoritmen adviseerden maar liefst 29 procent van de pagina's die we vonden, voornamelijk via de functie 'Gerelateerde pagina's'", aldus de auteurs van het rapport. "Facebook, met andere woorden, vermindert de handel in wilde dieren niet, maar versnelt deze in plaats daarvan door gebruikers te verbinden met pagina's die ze anders misschien niet zouden hebben."
 
VICE kreeg op dezelfde manier een aantal 'Groepen waarin je mogelijk geïnteresseerd bent' aanbevolen, waar bekende mensensmokkelaars foto's van bedreigde diersoorten plaatsten.
Desalniettemin houdt Meta vol dat het aan het werk is. In een verklaring aan VICE zei een woordvoerder van het bedrijf: "Onze samenwerking met WWF en de Coalition to End Wildlife Trafficking online is cruciaal voor onze inspanningen om alle vormen van illegale handel in wilde dieren en planten te bestrijden."
 
Het bedrijf reageerde niet op vragen of het inhoudsmoderators had die actief op zoek waren naar illegale inhoud voor het verhandelen van wilde dieren. Toen VICE vroeg waar voorbeelden van handel in wilde dieren te melden waren, antwoordde de woordvoerder dat links naar de relevante pagina's naar hen gemaild moesten worden. Zoals ACCO ook opmerkte: "Facebook heeft herhaaldelijk op onderzoekers, journalisten en activisten vertrouwd om als onbetaalde inhoudsmoderators te dienen om illegale inhoud op zijn platform te melden."
 
Ongeacht Meta's toezegging om hard op te treden tegen gebruikers die dierlijke producten kopen en verkopen op hun platform, is Facebook's illegale handel in wilde dieren in Myanmar niet alleen actief, maar bloeiend, en brengt enkele van 's werelds meest kwetsbare soorten in gevaar.
 
Vlak voor publicatie bezocht VICE meerdere Facebook-pagina's voor dieren in het wild en vond op elk meer dan een dozijn nieuwe berichten, waarin reclame werd gemaakt voor exotische wezens als langoeren, lori's en luipaardkatten, allemaal geüpload in de afgelopen 24 uur. Scroll zelfs verder dan dat en je ziet helaas dat eerdere berichten zijn bewerkt en “uitverkocht” eraan toe is gevoegd.

Lees hier het volledige bericht.